Kimə və niyə lazımdır ? – biznesin idarə edilməsi sahəsində yeni bacarıq və biliklər əldə etmək, karyera yüksəlişinə, maaş artımına nail olmağı planlaşdıranlar üçün lazımdır. Bir sözlə əmək bazarında dəyərinizi artırın.
Aparılan araşdıramaların nəticələrinə görə, bu təhsili alanların 83%-i hesab edir ki, onlara faydalı bilik və bacarıqlar əldə etməyə kömək edib. 5% hər biri yeni əlaqələr və tanışlıqlardan, habelə işəgötürənin gözündə əldə edilmiş səlahiyyətdən razıdır. 3% əmindir ki, MBA-da əsas şey nüfuzlu diplomdur.
Çox vaxt işəgötürənlər MBA dərəcəsini rəhbər vəzifələrə iddiaçılar üçün tələblərin məcburi bəndi kimi göstərir. Son dövürlərdə iş elanlarında “MBA diplomu olan namizədlərin üstünlüyü” haqqında yazırlar. Bu cür vəzifələr üçün əmək haqqı səviyyəsi 1500 azndən başlayır.
ABŞ şirkəti Graduate Management Admission Council (GMAC) tərəfindən aparılan son araşdırmaya görə MBA təhsili olanlar tez iş tapır. Belə ki, araşdırmaya əsasən MBA məzunlarının 59%-i məzun olduqdan dərhal sonra iş təklifi alır. Şirkət həmçinin MBA təhsili olan mütəxəssislərin ən çox tələb olunduğu sahələri də qeyd edib:
maliyyə və mühasibat uçotu, vergi, xidmət və istehsal. Bundan əlavə, GMAC-a görə, hər 10 məzundan 9-u biznes təhsilinin onlara daha çox qazanmaq imkanı verdiyinə inanır.
Avropada tam zamanlı MBA proqramlarına sərmayənin qaytarılması ilə bağlı digər illik araşdırmasında ekspertlər belə qənaətə gəliblər ki, orta hesabla Avropa MBA dərəcəsi olan məzunlar təhsil xərclərini 30 ay ərzində geri qaytarır və onların gəlir səviyyəsi 85% artır.

Beləliklə, MBA dərəcəsi müasir əmək bazarında yüksək tələbatdır və adətən kifayət qədər qısa müddətdən sonra öz bəhrəsini verir. Bu əlavə peşə təhsilini seçən mütəxəssislər şəxsi inkişaf, artan qazanc və yeni karyera nailiyyətləri sahəsində nəzərəçarpacaq nəticələr əldə edirlər.
19-cu əsrin sonundan yəni yarandığı gündən MBA proqramı əsas məqsəd kimi təcrübə yönümlü olmuşdur.
MBA proqramlarının kurikulumları elə qurulub ki, tələbələr öz biliklərini məzun olduqdan dərhal sonra (əgər söhbət tam ştat proqramlarından gedirsə), hətta təlim zamanı (əgər bunlar modul və ya qiyabi proqramlardırsa) tətbiq etsinlər.
Biliyin özünə gəlincə, təhsil prosesi real biznesə çox yaxındır: iki illik MBA-lar tez-tez ödənişli stajları əhatə edir, tələbələr biznes hadisələrini təhlil edir və bazarı araşdırırlar, çox vaxt biznes praktiklərini cəlb edirlər. Onlar, bir qayda olaraq, mühazirələr oxuyur, seminarlar, ustad dərsləri və təlimlər keçirirlər.
Digər faydalar
Sorğulara görə, ABŞ, Avropa və Asiyada biznes məktəbi məzunlarının əksəriyyəti təhsil müddətində aşağıdakıları aldıqları ilə razılaşırlar:
- biznes üçün lazımi biliklərin bütün spektri;
- əsas biznes proseslərinin qarşılıqlı əlaqəsinin mənzərəsini tam başa düşmək;
- faydalı iş əlaqələri (şəbəkə).
1. Biznes üçün bilik
MBA proqramında əldə edəcəyiniz bilik və bacarıqlar müasir biznesin müxtəlif sahələrinə aiddir. Proqramın əsasını əsas biznes bacarıqlarını inkişaf etdirən fənlər təşkil edir: analitik düşüncə (mühasibat uçotu, iqtisadi siyasət, əməliyyat tədqiqatları, statistika və s.), peşəkar bacarıqlar (maliyyə menecmenti, kadrların idarə edilməsi, əməliyyatların idarə edilməsi və s.) və etika (biznes). etika, korporativ idarəetmə və s.). Təlim çoxlu sayda əlavə kursları da əhatə edir, hər bir məktəbin özünəməxsus belə fənlər dəsti var – beynəlxalq maliyyə, sahibkarlıq, layihələrin idarə edilməsi, danışıqlar sənəti və s.
Buna baxmayaraq, belə bir fikir var ki, MBA-nın dəyəri “hər hansı problemi həll etmək bacarığında deyil, onun həllini harda axtarmağı və kimə sual verməyi bilməkdədir”. Və – mövzunun davamında: “Ümumiyyətlə, biznes məktəbləri demək olar ki, yeni biliklər vermir, mövcud olanları strukturlaşdırır. Amma onlar bunu əla edir”.
2. Əsas biznes prosesləri
İdarəetmə sahəsində əsl peşəkar olmaq üçün biznes prosesləri haqqında dərin biliyə sahib olmaq lazımdır – biznesin hansı fəaliyyət və vəzifələrin təşkili barədə geniş və aydın təsəvvürə malik olmaq.
Profil təhsili məhsul və ya xidmətin istehsalı haqqında ən dolğun təsəvvür əldə etmək imkanı verir. MBA proqramını bitirdikdən sonra siz bütün təşkilatınızın işini vahid sistem kimi görəcəksiniz. Bir çox məzunlar bu anı qeyd edərək, bunu “dünyagörüşündə dəyişiklik” kimi xarakterizə edirlər.
3. Şəbəkə
Şəbəkəçilik (ingilis dilindən – “şəbəkə” və iş, iş) gündəlik həyatda və biznesdə fayda əldə etmək üçün faydalı əlaqələr qurmaq bacarığıdır. Düzgün yanaşma ilə şəbəkələşmə maraqlı iş təklifləri və sərfəli sövdələşmələr gətirəcək.
Biznes məktəbində oxuyarkən siz yüksək peşəkar biznes icmasına qərq olacaqsınız, ona görə də ondan necə istifadə edəcəyinizi bilin. Sinif yoldaşlarınız və müəllimləriniz arasında çoxlu sayda praktiki işgüzar peşəkarlar olacaq, onlarla tanışlıq sizə bir dəfədən çox kömək edə bilər. MBA məzunlarının yarıdan çoxu hesab edir ki, əldə edilən əlaqələr biznes təhsilinin ən mühüm nəticəsidir.